Oświetlenie, które chroni malowidła Kaplicy Sykstyńskiej

Dofinansowani ze środków unijnych naukowcy pokazali, że oświetlenie LED oferuje muzeom i innym miejscom publicznym opłacalne rozwiązanie, chroniące dzieła sztuki.
Oświetlenie, które chroni malowidła Kaplicy Sykstyńskiej

Słynne malowidła Michała Anioła, zdobiące sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej w Watykanie, zostały ożywione dzięki innowacyjnemu oświetleniu za pomocą diod elektroluminescencyjnych (LED). Nowa instalacja, opracowana przez partnerów dofinansowanego ze środków UE projektu LED4ART, ułatwia zwiedzającym podziwianie malowideł i fresków, chroni je przed zniszczeniem i zużywa znacznie mniej energii elektrycznej od tradycyjnego oświetlenia.

Ta demonstracyjna instalacja pokazuje, że muzea i galerie mogą montować elastyczne i wydajne rozwiązania oświetleniowe, które są także niesamowicie energooszczędne. Dzięki zastąpieniu dotychczasowej instalacji oświetleniowej w Kaplicy Sykstyńskiej najnowszymi osiągnięciami technologii LED, partnerzy projektu byli w stanie osiągnąć oszczędności energii na poziomie niemal 90%.

Kaplica Sykstyńska — By Antoine Taveneaux (Own work) [GFDL or CC-BY-SA-3.0-2.5-2.0-1.0], via Wikimedia Commons

Nieorganiczne półprzewodniki na bazie LED są niewiarygodnie wydajne i oferują ekologiczniejszą alternatywę wobec tradycyjnego oświetlenia. Nie zawierają rtęci, charakteryzują się długą żywotnością i – szeroko upowszechnione – pozwolą Europie osiągnąć znaczące oszczędności energii.

Przechodząc na oświetlenie LED, Europa mogłaby obniżyć aż o 50% emisje dwutlenku węgla pochodzące ze zużycia energii elektrycznej w ciągu zaledwie 20 lat. Podjęcie tego kroku jest zatem jednym z najbardziej opłacalnych i prostych sposobów walki z globalnym ociepleniem dzięki wykorzystaniu istniejącej technologii, co przełoży się na znaczący wkład w redukcję CO2 na szczeblu europejskim.

Ważnym aspektem projektu LED4ART była oczywiście konserwacja. Partnerzy projektu chcieli pokazać, że oświetlenie LED może odegrać ważną rolę w ochronie dzieł sztuki, ponieważ jest łagodniejsze od innych typów sztucznego oświetlenia. Jednocześnie żarówki LED zapewniają doskonały poziom iluminacji, dzięki czemu dzieła sztuki są w pełni wyeksponowane dla zwiedzających.

To sprawiło, że watykańska Kaplica Sykstyńska stała się idealnym miejscem dla LED4ART. Kaplicę, cieszącą się światową sławą ze względu na freski Botticellego i Perugino z XV w. oraz arcydzieło Michała Anioła na sklepieniu, odwiedza rok rocznie miliony zwiedzających. Przez całe dekady światło ultrafioletowe powodowało blaknięcie tych 500-letnich malowideł, dlatego też potrzebne było funkcjonalne rozwiązanie, które pozwoli podziwiać malowidła w mniej szkodliwym środowisku.

Rozwiązanie polegało na zastąpieniu tradycyjnych żarówek technologią LED. Partnerzy projektu LED4ART zamontowali w kaplicy około 7 000 żarówek LED, ukrytych pod gzymsem biegnącym wzdłuż pomieszczenia. Spektrum kolorystyczne każdej z nich zostało specjalnie dostosowane, aby emitowane światło było możliwe zbliżone do światła naturalnego, bez nadmiernych błękitów i czerwieni, które mogą wpłynąć na odbiór dzieł.

Instalacja LED zapewnia równomierne oświetlenie dzieł sztuki, dzięki czemu freski można podziwiać w całości. Elastyczność instalacji oznacza, że każdą z żarówek można regulować, aby stworzyć wrażenie, że kaplica jest stale skąpana w naturalnym świetle.

Sukces tego demonstracyjnego projektu powinien zaowocować dalszymi próbami z oświetleniem LED w innych miejscach publicznych i muzeach. Prace nad LED4ART rozpoczęły się w styczniu 2012 r. i potrwają do 31 grudnia 2014 r. Projekt otrzymał 867 000 EUR dofinansowania ze środków UE.

Więcej informacji:

LED4ART
http://www.led4art.eu/